Kan de Fed het bloeden stoppen?
Ze zouden het ergste toch niet laten gebeuren?
Het ‘subprime’-debacle van de afgelopen weken leek uit het niets te komen en veroorzaakte plotseling paniek op de financiële markten, van aandelen tot hypotheken, van hedgefondsen tot banken, van edelmetalen tot consumentenuitgaven.Natuurlijk, zoals ik heb uitgelegd in mijn nieuwsbrieven en dagelijkse updates (en in mijn boek), kwam het helemaal niet uit het niets.Blinde Freddy had het moeten zien aankomen.Het was ook niet plotseling.Het duurde veel langer dan ik ooit had gedacht.
Op de datum van schrijven (18 augustus) hebben centrale banken over de hele wereld (de Europese ECB het meest in paniek) getipthonderden miljarden dollars in “het systeem” om te proberen de plotselinge angst voor en dus het bevriezen van leningen tegen te gaan, zelfs van de ene bank naar de andere.En nu heeft de Federal Reserve haar “discontovoet”, het wanhopige laatste redmiddel waar banken terecht kunnen voor leningen als ze nergens anders zijn, met 0,5% verlaagd.gaat dit werken?Zal dit een einde maken aan de bloedingen op de kredietmarkten, die de hypotheekrente dreigden te doen stijgen, en de aandelen- en andere financiële markten in een duikvlucht storten, om nog maar te zwijgen van de economie?
Kort gezegd:NEE!
Er bestaat een verkeerde overtuiging, die zeer wijdverbreid is, dat ‘zij’ (meestal overheden en/of centrale banken) alles kunnen doen wat nodig is om eenmonetaire of economische ramp die dreigt.De overtuiging (hoop) is dat we nooit meer een depressie in de stijl van de jaren 30 kunnen hebben, omdat we zoveel “vangnetten” hebben en de autoriteiten zoveel wijzer zijn en de wereldeconomie zoveel sterker is dan 75 jaar geleden en de technologische vooruitgang,China, India, bla, bla, bla.
Dat is allemaal onzin!En er zijn maar heel weinig mensen die geloven dat een droombeeld dit kan staven met feiten, cijfers of zelfs historisch bewijs of economische basisgegevens.
Voordat ik uitleg waarom ‘zij’ een uitbuiting niet kunnen stoppenLaten we eens kijken naar een paar recente voorbeelden die laten zien hoe machteloos regeringen en centrale banken tegenover een op hol geslagen kudde staan zodra de publieke stemming verzuurt.
Voorbeeld 1
Aan het begin van de jaren negentig ging tegen alle verwachting in eerst de Japanse aandelenmarkt, daarna de vastgoedmarkt in Japan, daarna de Japanse economie in een vrije val en werdenom tot op de dag van vandaag op of nabij de bodem van de afgrond te blijven.De aandelen- en vastgoedmarkten daalden met 80% en de Japanse economie bevindt zich al bijna twee decennia in een vrijwel permanente recessie, zo niet depressie, met name gepaard gaande met deflatie.Hoe dit kon gebeuren, toen Japan in 1990 het naoorlogse “moderne economische wonder van de wereld” was (zoals China vandaag, let op) is een ander verhaal waarover ik niet alleen heb geschreven, maar het in 1989 sterk heb voorspeld.Het belangrijkste hier is hoe machteloos ‘ze’ bleken te zijn in hun poging om het niet alleen te voorkomen, maar ook om het te repareren zodra het kapot ging.
De Bank of Japan verlaagde de rentetarieven tot nul.De Japanse regering heeft biljoenen yen uitgegeven aan (meestal nutteloze) infrastructuur.Zijn ze erin geslaagd de economie op gang te krijgen?Nee. Is het ze gelukt om mensen weer aan het besteden te krijgen?Nee. Waarom?
Voorbeeld 2
Onmiddellijk na Thanksgiving Day 2000 liep de Amerikaanse economie tegen een muur op.Het was als magie.Alsof het publiek van de ene op de andere dag is gestopt met uitgeven.Niemand merkte op dat dit gebeurde negen maanden nadat de aandelenmarkt begon te dalen, maar ook dat is een ander onderwerp.
Het punt is dat de toenmalige voorzitter van de Fed, Alan Greenspan, in paniek raakte..Op 3 januari 2001 verlaagde de Federal Reserve de korte rente met 0,5%.Het effect was onmiddellijk.De S&P 500 piekte in één dag met 5%.Jee-hah!De Fed heeft gewonnen!
Is het gelukt?In de loop van de volgende 18 maanden verlaagde de Fed de rentetarieven nog eens twaalf keer op rij en stopte pas toen de Fed Funds-rente 1% bereikte.Wauw, dat moet de aandelenmarkt in een stroomversnelling hebben gebracht.Hoeveel is het gestegen?De S&P 500 daalde met 44%!Waarom?
De reden is dat overheden en centrale banken volgers zijn, geen leiders.Elke actie die ze ondernemen zal in het beste geval een tijdelijk effect hebben en elke “reactie” van het publiek op korte termijn zal altijd volledig worden teruggedraaid.In het slechtste geval zal het steevast bijdragen aan de schuldenberg die in de eerste plaats de onderliggende fundamentele oorzaak van het probleem was.
Hoe komt dit?Socionomen weten het antwoord.De sterkste kracht op deze aarde is de levende, ziedende massa van de mensheid die heen en weer beweegt, op en neer, zoals de golven in de oceaan.Perioden van optimisme zorgen voor groei.Maar net als de worm die zich moet terugtrekken voordat hij verder vooruit kan, moeten deze perioden van progressie worden onderbroken door perioden van regressie (achterwaarts).Daar kunnen centrale banken of overheden niets aan doen.En ons gebrekkige geldsysteem verergert het probleem alleen maar.
Het opmerkelijke is dat collectief menselijk gedrag een patroon heeft.Reguliere economen negeren dit patroon en hebben dus een prachtige staat van dienst om het bij het verkeerde eind te hebben.Ze bestempelden de laatste Grote Depressie niet eens als zodanig tot 1933, vier jaar te laat om mensen te redden van financiële ondergang.Deze zien ze ook niet aankomen.
De titel van mijn boek is “Hoe te profiteren van de komende grote depressie”.Concentreer je op de eerste drie woorden en je realiseert je misschien dat het geen pessimistisch boekdeel is.Lees dat en u zult begrijpen waar ik het over heb.
Ik herhaal dat de interventie van de centrale bank de catastrofe die zal voortvloeien uit de ‘subprime-hypotheekcrisis’, in welke vorm dan ook, niet zal voorkomenhet duurt.Subprime is slechts één symptoom van de onderliggende oorzaak.Alleen het golfprincipe kan die echte oorzaak verklaren.
(Deze opmerkingen zijn gebaseerd op mijn dagelijkse update van maandag 20 augustus 2007).
Veel plezier met kijken naar golven
